Niestety jak pokazują statystyki coraz więcej nastolatków popełnia akty wandalizmu. Szczególnie dotyczy do grup koleżeńskich, które pod wpływem wzajemnej presji rówieśniczej niszczą mienie, bądź je uszkadzają. Jednak i oni nie są bezkarni. Toczy się przeciwko nim postępowanie w sprawach nieletnich, które odbywa się w sądzie rodzinnym, a karą może być umieszczenie w zakładzie poprawczym, naprawa zniszczonego mienia, czy inne prace społeczne.
Wandalizm nieletnich – czyli co trzeba wiedzieć!
Akt wandalizmu polega na umyślnym zniszczeniu, bądź też uszkodzeniu czyjegoś mienia, szczególnie dotyczy to mienia publicznego. Mowa tutaj może być np. o zbiciu szyby, uszkodzeniu znaku drogowego, czy też pomalowania sprayem bloku. Warto wiedzieć, że nawet nieletni odpowiadają za swoje czyny, choć w sposób inny niż osoby dorosłe. W tym przypadku odbywa się postępowanie w sprawach nieletnich. Sąd ma na celu wprowadzenie takich środków wychowawczych, które sprawią, że sprawcy nie popełnią więcej takiego czynu. Oczywiście jako osoby nieletnie nie pokrywają szkód finansowych, co oczywiście nie oznacza, że ich opiekunowie będą z nich zwolnieni. Wszak to opiekun prawny odpowiada za dziecko.
Dzieci do lat 13 – czy mogą odpowiadać przed sądem?
W polskim prawie dzieci do 13 roku życia uznawane są przez sąd, jako niezdolne do rozumienia czynów, które popełniły. Zatem w świetle istniejących przepisów nie mogą ponosić jakiejkolwiek odpowiedzialności. To oczywiście nasuwa pytanie, czy dzieci w wieku 12 lat nie rozumieją, że niszczenie mienia jest złe. Jednak w naszym prawie rodzinnym za dzieci do 13 roku życia odpowiadają rodzice i to na nich spada całkowita odpowiedzialność. O ile pierwsza sprawa o akt wandalizmu może zakończyć się na upomnieniu w tym przypadku rodziców, tak kolejne mogą mieć bardziej dotkliwy wymiar. Otóż dziecko, które popełnia akty wandalizmu będzie uznawane za takie, które nie ma wystarczających wzorców w domu, zatem rodzicie w takiej sytuacji mogą otrzymać karę grzywny, a także będą zobligowani do naprawienia szkody. Ale i na tym sprawa się nie kończy, gdyż przez sąd rodzinny może być wdrożone postępowanie o uznanie opiekunów prawnych niezdolnym do zajmowania się dzieckiem, gdyż są niewydolni wychowawczo. Co może oznaczać nałożenie na rodzinę kuratora, ale również umieszczenie nieletniego w placówce opiekuńczej, czy rodzinie zastępczej.
Postępowanie w sprawach nieletnich odbywa się w sądzie rodzinnym
W przypadku dzieci powyżej 13 roku życia postępowanie za popełnione akty wandalizmu odbywa się w sądzie rodzinnym. Wandalizm może być uznany jako przejaw demoralizacji, zatem to spowoduje nałożenie na osobę niepełnoletnią kary. Warto tutaj nadmienić, że dziecko może być w uzasadnionych przypadkach zatrzymane przez policję i umieszczone w policyjnej izbie dziecka, następnie jego rzeczy mogą być sprawdzone, a co również ważne policja może sprawdzić, czy nieletni nie jest pod wpływem narkotyków, czy też alkoholu. Warto też nadmienić, że oczywiście o całej sprawie są informowani rodzice, którzy muszą odebrać dziecko z komisariatu, co wcale nie kończy sprawy, gdyż postępowanie w sprawach nieletnich dotyczące aktów wandalizmu odbędzie się w sądzie rodzinnym. Otóż sąd może udzielić upomnienia, ale również zobligować nieletniego do naprawienia szkody. Ma także prawo ustanowić nadzór odpowiedzialny w postaci rodziców lub opiekuna, bądź kuratora, a także umieścić nieletniego w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym bądź w zakładzie poprawczym. Środki mogą być stosowane łącznie.
Czasami konieczne jest leczenie
Jeżeli wobec nieletniego sprawcy wandalizmu istnieje podejrzenie, że jest on chory psychicznie, bądź nadużywa alkoholu, czy środków psychoaktywnych to sąd rodzinny po zweryfikowaniu tych informacji może nakazać przymusowe leczenie w szpitalu psychiatrycznym bądź też odbycie odwyku w ośrodkach dla dzieci. Takie informacje są bardzo dokładnie sprawdzane, niejednokrotnie dziecko zostaje umieszczone w szpitalu w celu przeprowadzenia badania psychiatrycznego.
Nieletni w przeciwieństwie do osób dorosłych za akty wandalizmu nie są traktowani jak przestępcy. W ich przypadku odbywa się postępowanie w sądzie dla nieletnich. Jednak muszą oni sobie zdawać sprawę, że wiek nawet poniżej 13 lat nie oznacza, że nie poniosą żadnej odpowiedzialności. Otóż, jeżeli ich rodzice uznani zostaną za niewydolnych wychowawczo mogą zostać pozbawieni praw rodzicielskich, a ich dzieci umieszczone w domu dziecko, a to także może być dla nich karą.
