Większość osób, myśląc o infrastrukturze elektrycznej ma przed oczami całe zaplecze elektrowni. Tymczasem pod tym pojęciem kryje się znacznie więcej elementów, które są kluczowe dla funkcjonowania przemysłu. Czym dokładnie jest infrastruktura elektryczna?
Infrastruktura elektryczna – co to jest?
Podstawowym elementem infrastruktury elektrycznej jest cały system elektroenergetyczny, na który składają się elektrownie, linie przesyłowe, stacje transformatorowe, odnawialne źródła energii, czy inne elementy dystrybucji energii elektrycznej związane z działalnością państwowego systemu energetycznego, jak systemy magazynowania energii i zarządzania zasobami energetycznymi.
Oprócz tego, pod pojęciem infrastruktury elektrycznej kryją się również różnego rodzaju odbiorniki energii elektrycznej oraz elementy niezbędne do funkcjonowania systemu elektrycznego w budynku, takie jak przyłącza, przewody, rozdzielnice, łączniki, obwody rozdzielcze i cały elektrotechniczny osprzęt, a także zabezpieczenia i elektryczne elementy systemu ochrony.
Infrastruktura elektryczna w polskim prawie
Nad bezpieczeństwem i warunkami technicznymi utrzymania infrastruktury elektrycznej czuwają określone przepisy. Mówi o tym dział IV, rozdział 8 rozporządzenia z dnia 12 kwietnia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Zgodnie z nim instalacja i urządzenia elektryczne:
przy zachowaniu przepisów rozporządzenia, przepisów odrębnych dotyczących dostarczania energii, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wymagań Polskich Norm odnoszących się do tych instalacji i urządzeń, powinny zapewniać:
1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiorników, stosownie do potrzeb użytkowych, w tym w zakresie infrastruktury na potrzeby ładowania pojazdów elektrycznych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 908 i 1086);
2) ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami;
3) ochronę przed emisją drgań i hałasu powyżej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym oddziaływaniem pola elektromagnetycznego.
Utrzymanie infrastruktury elektrycznej
Infrastruktura elektryczna jest podstawą funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa i wszystkich gałęzi przemysłu. Dbanie o kondycję całej instalacji jest nie tylko obowiązkiem wynikających z przepisów prawnych (obowiązkowy przegląd instalacji przynajmniej raz na pięć lat), ale przede wszystkim fundamentalnym aspektem bezpieczeństwa pracowników i całego parku maszynowego.
Utrzymanie infrastruktury elektrycznej powinno więc uwzględniać nie tyko częstsze przeglądy okresowe, ale także konserwację, modernizację przestarzałych elementów, pomiary elektryczne, termowizyjny i ultradźwiękowe oraz czyszczenie całej instalacji. W ten sposób można zwiększyć bezpieczeństwo całej instalacji oraz zminimalizować ryzyko nieplanowanych przestojów, nagłych awarii i niebezpiecznych wypadków, jak pożar, zwarcie czy porażenie prądem.
Konserwację oraz przegląd instalacji elektrycznych należy zlecić wykwalifikowanym specjalistom posiadających odpowiednie uprawnienia elektryczne typu D, weryfikowane co pięć lat. Ważne, by firma zajmująca się czyszczeniem i serwisem instalacji elektrycznych miała doświadczenie w tym zakresie i korzystała z bezpiecznego, nowoczesnego sprzętu oraz certyfikowanych środków chemicznych do konserwacji i czyszczenia urządzeń. Specjaliści firmy R&S Engineering z pewnością doradzą, jakie usługi warto wykonać w przypadku konkretnych urządzeń oraz dobiorą metody oraz środki do indywidualnych potrzeb każdego klienta.
Źródła:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
- Tytuł: Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
- Dział IV, Rozdział 8: Instalacje elektryczne.
- Treść rozporządzenia dostępna na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://isap.sejm.gov.pl/
- Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych
- Dz. U. z 2020 r. poz. 908 i 1086.
- Regulacje dotyczące infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.
- Dostępna w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: https://isap.sejm.gov.pl/
- Polskie Normy (PN) dotyczące instalacji elektrycznych i ochrony przeciwporażeniowej:
- PN-EN 61140: Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym – Wspólne aspekty instalacji i urządzeń.
- PN-HD 60364: Instalacje elektryczne niskiego napięcia.
- Poradniki branżowe i publikacje techniczne:
- Tytuł: Przeglądy i konserwacja instalacji elektrycznych – poradnik praktyczny.
- Autor: Zbigniew Rusek.
- Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, 2020.
- Materiały edukacyjne Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP):
- Poradniki dla elektryków z uprawnieniami D i E.
- Strona internetowa SEP: https://sep.com.pl/
- Raporty i analizy rynku energii elektrycznej w Polsce:
- Źródło: Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) – raporty na temat systemu elektroenergetycznego w Polsce.
- Dostępne na stronie PSE: https://www.pse.pl/
- Podręcznik praktyczny z termografii w infrastrukturze elektrycznej:
- Autor: Piotr Kowalski.
- Tytuł: Termowizja w diagnostyce urządzeń elektrycznych.
- Wydawnictwo: WNT, 2018.
- Blog firmowy R&S Engineering:
- Specjalistyczne artykuły na temat utrzymania i konserwacji infrastruktury elektrycznej.
- Strona: https://rsengineering.pl/
- Przepisy BHP w zakresie instalacji elektrycznych:
- Źródło: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
- Dostępne w ISAP: https://isap.sejm.gov.pl/
- Instrukcje obsługi i wytyczne producentów urządzeń elektrycznych:
- Wytyczne dotyczące konserwacji i czyszczenia instalacji elektrycznych publikowane przez renomowanych producentów (np. Schneider Electric, ABB, Siemens).
- Poradniki dotyczące czyszczenia urządzeń elektrycznych:
- Tytuł: Bezpieczne czyszczenie i konserwacja urządzeń elektrycznych – praktyczne wskazówki.
- Wydawnictwo Technika i Nauka, 2019.
